Sankcja kredytu darmowego to prawo konsumenta, który zaciągnął kredyt konsumencki, do zwrócenia pożyczonego kapitału bez odsetek i innych kosztów, w przypadku gdy kredytodawca (bank lub firma pożyczkowa) naruszył obowiązki wynikające z ustawy o kredycie konsumenckim. Sankcja ta ma na celu ochronę interesów konsumenta i zapobieganie nieuczciwym praktykom kredytowym.
Podstawą prawną sankcji kredytu darmowego jest art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim, która weszła w życie w celu dostosowania polskiego prawa do dyrektywy unijnej w sprawie umów o kredyt konsumencki. Przepis ten stanowi, że: “W przypadku naruszenia przez kredytodawcę wymienionych w ustawie praw konsumenta, konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów zobowiązania należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie.”
Zatem sankcja kredytu darmowego ma zastosowanie w sytuacjach, gdy kredytodawca:
- nie udzielił konsumentowi informacji przed zawarciem umowy o kredycie konsumenckim,
- nie zawarł umowy o kredycie konsumenckim na piśmie lub w formie elektronicznej,
- nie udostępnił konsumentowi egzemplarza umowy o kredycie konsumenckim lub potwierdzenia jej zawarcia,
- nie udzielił konsumentowi informacji po zawarciu umowy o kredycie konsumenckim,
- nie przestrzegał zasad dotyczących zmiany warunków umowy o kredycie konsumenckim,
- nie przestrzegał zasad dotyczących wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego,
- nie przestrzegał zasad dotyczących prawa odstąpienia od umowy o kredycie konsumenckim,
- nie przestrzegał zasad dotyczących prawa do zmiany kredytodawcy,
- nie przestrzegał zasad dotyczących prawa do złożenia skargi lub reklamacji
Sankcja kredytu darmowego polega na tym, że konsument zwraca kredytodawcy jedynie pożyczony kapitał, bez jakichkolwiek odsetek czy innych kosztów. Oznacza to, że kredyt staje się dla konsumenta darmowy, a kredytodawca traci swoje przychody i ponosi stratę.
Aby skorzystać z sankcji kredytu darmowego, konsument musi spełnić kilka warunków:
- być stroną umowy o kredyt konsumencki, czyli umowy o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi,
- wykazać, że kredytodawca naruszył jedno lub więcej praw konsumenta wynikających z ustawy o kredycie konsumenckim,
- złożyć kredytodawcy pisemne oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego,
- zwrócić kredyt bez odsetek i innych kosztów w terminie i w sposób ustalony w umowie.
Oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego należy dostarczyć do kredytodawcy osobiście lub za pomocą poczty.
Jeśli konsument spełnił wszystkie warunki do skorzystania z sankcji kredytu darmowego i złożył odpowiednie oświadczenie, to ma prawo do zwrotu nadpłaconych odsetek i innych kosztów lub do potrącenia ich z kwoty do spłaty. Kredytodawca ma obowiązek dokonać takiego zwrotu lub potrącenia w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia. Jeśli tego nie zrobi, to może być narażony na dodatkowe koszty, takie jak odsetki za opóźnienie czy koszty egzekucji.
Artykuł powstał podczas współpracy z Raczyński Skalski & Partners Radcowie Prawni Adwokaci sp.p.
