Przelew wierzytelności regulują postanowienia art. 509 k.c. Przelew wierzytelności (cesja) jest umową, na podstawie której dotychczasowy wierzyciel (cedent) przenosi wierzytelność ze swojego majątku do majątku osoby trzeciej (cesjonariusza). Przedmiotem przelewu co do zasady może być wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać. Powinna ona być też w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana).
Jak wskazał to Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 maja 1999 r. III CKN 423/98 (Biuletyn Sądu Najwyższego 2000/1 str. 1) konieczne jest wyraźne określenie stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność. Wymaga się oznaczenia stron tego stosunku zobowiązaniowego oraz przedmiotu świadczenia. W sprawie wszczętej przez cesjonariusza warto zwrócić uwagę czy przedłożone do akt sprawy dokumenty są wystarczające do uznania zasadności powództwa
Wyciąg funduszu sekurytyzacyjnego
W wyroku z dnia 13 czerwca 2013 r., V CSK 329/12 Sąd Najwyższy wskazał, że wynikające z art. 244 § 1 k.p.c. w zw. z art. 194 ustawy z 2004r. o funduszach inwestycyjnych domniemanie zgodności z prawdą danych ujawnionych w wyciągu funduszu sekurytyzacyjnego należy ściśle wiązać tylko określonymi okolicznościami. Są to te, które według przepisów szczególnych powinny być przedmiotem zapisów w księgach rachunkowych prowadzonych przez fundusz sekurytyzacyjny.
Wyciąg z ksiąg funduszu powinien zawierać dane, które ujawniane są w samych księgach rachunkowych (ustawa z 1994 r. o rachunkowości). Dane ujmowane w księgach rachunkowych funduszu oraz wyciągu z tych ksiąg mogą stanowić dowód jedynie tego, że określonej kwoty wierzytelność jest wpisana w księgach rachunkowych. Wierzytelność ta jest wpisana względem określonego dłużnika na podstawie opisanego w tych księgach zdarzenia, np. cesji wierzytelności. Dokumenty te potwierdzają więc sam fakt zdarzenia w postaci cesji wierzytelności.
Nie stanowią one jednak dowodu na skuteczność dokonanej cesji wierzytelności. Nie mogą również dowodzić istnienia i wysokości nabytej wierzytelności (por. także postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2018r., III CZP 9/18). Okoliczności te powinien wykazać cesjonariusz odpowiednimi środkami dowodowymi, zgodnie z ciężarem dowodu wynikającym z art. 6 k.c.
Brak legitymacji procesowej cesjonariusza
Jednym z zarzutów, które warto podnieść występując w roli pozwanego jest zaprzeczenie skuteczności dokonania cesji wierzytelności. Następuje to przez zgłoszenie zarzutu braku legitymacji procesowej. Sąd dokonuje oceny w zakresie jej istnienia w chwili orzekania co do istoty. Brak legitymacji procesowej, zarówno czynnej, jak i biernej, prowadzi do wydania wyroku oddalającego powództwo. W zakresie wykazania swojej legitymacji czynnej, ciężar dowodu spoczywał na stronie powodowej.
Przelew wierzytelności w umowie
Należy też przyjrzeć się czy z umowy przelewu wierzytelności wynika, że nastąpił przelew dotyczący strony pozwanej na rzecz strony powodowej. Warto również zwrócić uwagę czy jest w umowie jakakolwiek wzmianka dotycząca strony pozwanej. Istotne jest zatem to czy istnieje fizyczne powiązanie wyciągu z umową. Ważne jest jednak również czy można przyjąć, że dotyczy on tej konkretnej umowy przelewu.
Zapłata ceny sprzedaży za przelew wierzytelności
Niezwykle istotną kwestią jest złożenie przez stronę powodową do akt sprawy potwierdzenia dokonania zapłaty ceny sprzedaży. Wykazanie, iż doszło do uiszczenia ceny sprzedaży jest co do zasady niezbędne do wykazania skuteczności przelewu wierzytelności w stosunku do umowy. Ostatecznie więc czy doszło do skutecznego nabycia przez stronę powodową przedmiotowej wierzytelności.
Zachęcamy do konsultacji prawnych – tel. 693 626 519, e-mail garwacka@kancelaria-garwacka.pl
